Đề xuất cho nước ngoài nhận thế chấp BĐS tại Việt Nam

Chính phủ khuyến khích giải quyết tình trạng nợ xấu, bên bán muốn bán, người mua muốn mua; nhiều nhà đầu tư nước ngoài cũng rất quan tâm tới hoạt động mua lại nợ xấu trong hệ thống ngân hàng của Việt Nam. Tuy nhiên khi tới Việt Nam tìm hiểu, họ đều ra đi vì không thể mua được nợ xấu có tài sản bảo đảm là BĐS.

Đề nghị sửa quy định của Luật

VBLC cho rằng, hiện Luật Nhà ở đã cho phép người nước ngoài mua nhà và được sở hữu nhà tại Việt Nam, vì vậy, việc cho nước ngoài nhận thế chấp đối với BĐS Việt Nam là một việc hoàn toàn có cơ sở.

Ngày 1/7/2016 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 69/2016/NĐ-CP về điều kiện kinh doanh dịch vụ mua bán nợ. Tuy nhiên, theo VBLC, nghị định này chưa quy định về việc chuyển giao tài sản bảo đảm sang cho công ty mua bán nợ. Theo quy định, công ty mua bán nợ không phải là tổ chức tín dụng nên không thể nhận thế chấp đối với BĐS theo Luật Đất đai và không thể đăng ký thay đổi thế chấp đối với BĐS. Do vậy, khi mua một khoản nợ có bảo đảm bằng BĐS, công ty mua nợ sẽ trở thành chủ nợ không có bảo đảm.

Theo VBLC, cần phải có hướng dẫn cụ thể, cho phép công ty mua nợ được đăng ký tư cách nhận bảo đảm khi mua nợ, hoặc được quyền ủy thác cho một ngân hàng hoạt động tại Việt Nam đứng ra nhận quản lý tài sản bảo đảm, thay mặt cho công ty kinh doanh dịch vụ mua bán nợ.

Luật Nhà ở hiện đã cho phép người nước ngoài mua nhà và sở hữu nhà tại Việt Nam, nên việc chấp

nhận cho nước ngoài nhận thế chấp đối với BĐS tại Việt Nam là hoàn toàn có cơ sở.

Đại diện VBLC cũng đề nghị sửa đổi quy định của Luật Đất đai, theo hướng cho phép nhà đầu tư nước ngoài có thể trực tiếp nhận thế chấp đối với BĐS, hoặc ủy thác cho một ngân hàng tại Việt Nam nhận tài sản bảo đảm.

Trong lúc chờ sửa quy định của luật, Thủ tướng cũng đã chỉ đạo cho phép áp dụng cơ chế ủy thác cho một ngân hàng tại Việt Nam nhận tài sản bảo đảm của nhà đầu tư nước ngoài hoặc công ty mua bán nợ được thành lập tại Việt Nam.

Xin nới điều kiện đầu tư đôi với nhà đầu tư nước ngoài

Tham luận của VBLC cũng cho rằng, Khoản 2 Điều 20 Luật Các tổ chức tín dụng quy định, chỉ đối tượng tổ chức tín dụng nước ngoài mới được tham gia thành lập một tổ chức tín dụng liên doanh hoặc 100% vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.

Khoản 2 Điều 10 của Nghị định số 01/2014/NĐ-CP của Chính phủ lại quy định tiêu chuẩn để làm nhà đầu tư chiến lược nước ngoài trong các tổ chức tín dụng Việt Nam: “Là ngân hàng nước ngoài, công ty tài chính nước ngoài, công ty cho thuê tài chính nước ngoài được phép hoạt động ngân hàng theo quy định của pháp luật của nước nơi đặt trụ sở chính. Công ty tài chính nước ngoài chỉ được đầu tư vào Việt Nam với tư cách là nhà đầu tư chiến lược tại công ty tài chính Việt Nam. Công ty cho thuê tài chính nước ngoài chỉ được đầu tư với tư cách là nhà đầu tư chiến lược tại công ty cho thuê tài chính Việt Nam”.

Đại diện VBLC nhận định, những quy định như trên quá chặt chẽ và không còn phù hợp với thông lệ quốc tế hiện nay theo hướng cơ cấu của các khoản đầu tư nước ngoài thông qua các công ty đầu tư (holding), chứ không trực tiếp đầu tư từ ngân hàng mẹ.

VBLC kiến nghị cần sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng và Nghị định số 01/2014/NĐ-CP theo hướng cho phép một tổ chức tín dụng nước ngoài có thể ủy quyền cho một công ty con có chức năng đầu tư để thành lập một tổ chức tín dụng tại Việt Nam hoặc được phép mua cổ phần để trở thành nhà đầu tư chiến lược tại một tổ chức tín dụng của Việt Nam.

Tuy nhiên, trong 12 luật được dự kiến sẽ sửa đổi, bổ sung về đầu tư, kinh doanh được Bộ Kế hoạch – Đầu tư công bố ngày 26/8 vừa qua không có Luật Các tổ chức tín dụng.